Химийн элементийн үелэх систем гэдэг нь мэдэгдэж буй химийн элементүүдийн жагсаалт юм. Үелэх системд химийн элементүүд нь өөрсдийн атомын дугаарын дарааллаараа (багаас их рүү) байрлана.
Үелэх системийн мөрийн дагуу, 7 үе байх ба эхний үед (үе 1) зөвхөн Устөрөгч, Гели гэсэн 2 элемент, 2 ба 3-р үе тус бүр 8 элемент агуулна. Бусад үеүүд харьцангуй олон химийн элементүүдийг агуулна.
Үелэх системийн баганыг бүлэг гэж нэрлэх ба стандарт үелэх системд нийтдээ 18 бүлэг ялгана. Нэг бүлэгт багтах химийн элементүүдийн электрон байгуулалт нь төстэй байх учир химийн шинж чанар нь ойролцоо байна. Жишээлбэл, 18-р бүлгийн элементүүдийг инерт хийнүүд гэж нэрлэх ба эдгээр нь өөр элементүүдтэй урвалд ордоггүй.
Үелэх системийг Оросын химич Д.Менделеев (1834-1907) 1869 онд нээжээ.
Жирийн нөхцөл (стандарт температур, даралт) дэх төлвийг атомын дугаарын өнгөөр илэрхийлэв:
- Үргэлжилсэн шугамаар хүрээлэгдсэн элементүүд тогтвортой изотопитой
- Тасархай шугамаар хүрээлэгдсэн элементүүд байгальд тааралддаг цацраг идэвхит изотопитой
- Цэгээр хүрээлэгдсэн элементүүд байгальд тааралдахгүй (Синтетик элементүүд)
- Хүрээгүй элементүүдийн хагас задралын хугацаа хэт богино тул одоогоор нээгдээгүй байна
Үелэх системийг татаж авах
1. татах
2. татах
3. татах
хэрэгтэй зүйл байна
ReplyDeleteih heregtei zuil bn
ReplyDeletebayarllaa
ReplyDeletesergeegeerei bhgui boltson bna shuu
ReplyDeletesistemuudiin nernuud ni orosoor bdag ueleh sistem bhgui yumuu
ReplyDeleteхайж олж тавьнаа, бас энийг сэргээнээ
ReplyDeleteНэмж оруулнаа
ReplyDeletebgaa
ReplyDeletehi huuchin nom hymdhan awiy!!!
ReplyDelete1. monhoobor-nefti himi
2.bymbagar organik himi
3.jambal nogoon hawtastai organik himiin nom
4.oxford angli-mongol
zarah huseltei hun, uniin sanaltaigaa mail ilgeene uu!! d.ts6urara@yahoo.com
chem bio office 2010 shineer tawij ogooch
ReplyDeleteHi yj tataj avah be tuslach
ReplyDeleteHi yaj tataj avah be tuslach
ReplyDeleteHi yj tataj avh be
ReplyDelete