Яг өмнө минь хэвтэж байгаа зүйлийг олж харах л надад хамгаас хэцүү байдаг. Хөдөлмөрт шунан дурлахгүйгээр авъяас билэгтэн, суут ухаантны аль аль нь ч гарахгүй. (Д.И.Менделеев) Ажиллах л хэрэгтэй! Ажил хөдөлмөр гэдгийг мэдэхгүй учраас л бид амьдралыг хар бараанаар харж уйтгарлан суудаг. (А.П.Чехов)

2011/03/12

Сонирхолтой хими /Цуврал/ Хеттууд тэргүүлэх байраа алдсан нь



Хэдийд хүн төрөлхтөн хүрэл ээвсгийн оронд төмер хэрэглэх болсон бэ ? Саяхан болтол археологчид энэ нь барагцаалбал манай тооллоос 1200 жилийн өмнө болсон гэж үзэж байлаа. Яг энэ үөст Хеттийн эзэнт улс /Бага азийн/ сүйрсэн бөгөөд олонх түүхчид чухамхүү хеттүүд төмрөөр багаж зэвсэг хийх төхнологийг зохион бүтээсэн бегеед тэд үүнийгээ маш чанд нууцалдаг байсан гэж үзэж байв. Хеттийн хаант улс оршиж тогтнохоо больмогц твхнологийн нууцыгI бусад ард түмэн өвлөн авчээ. Ийнхүү төмөр хүрлийг түрэн гаргаж манай дэлхийн енцөг булан бухэнд түгэн тархсаи гэж үздэг.
Гэвч саявтар америкийн эрдэмтэн Джейн Уальдбаум археологчдын шүүх хуралдаан дээр бүр хүрэл зэвсгийн үед Газрын дундат далайн сав газар төмрийг өргөн хэрэглэж байсан тухай няцаагдашгүй баримт гаргаж тавьсан байна. Үнэнийг хэлэхэд тэдгээр төмөрлөгийн зүйлс дахь нүүрстөрөгчийн агууламж бага байсан учир чанарын хувьд хүрлийг гүйцдэггүй байсан тул гол төлөв гал тогоонь; хэрэгсэл хийхэд хэрэглэж байжээ.
Тэрчлэн судлаачид хеттүүд анх төмрийг хэрэглэсэн гэж үзэж байсан нь алдаа байж, хеттээс өмнө эртний Тайландын ард түмэн манай тооллоос 1600 гаруй жилийн өмнө төмөр хэрэглэж байсныг баримтаар баталжээ.

No comments:

Post a Comment

Сэтгэгдлээ энд үлдээн үү!!! Таны бичсэн сэтгэгдлийг хянаж үзээд хэвлэнэ.