Далайн гүнээс олдсон хар тугалга - Сонирхолтой хими /Цуврал/

Эрт дээр үед Хар ба Азовын далайг холбогч Керчийн хоолойг Киммер Боснорын хоолой гэж нэрлэж байсан бөгөөд энэ нь олон зуун жилийн туршид усан онгоцны үлэмжийн их хөл хөдөлгөөнтэй далайн зам болж байсан түүхтэй.
Тэр ч учраас Таманы хагас арлын эрэг орчмын далайн ёроолоос усны ёроолын археологчид усанд живсэн онгоцны сэг элдэв төрлийн төмөрлөг эд юмс, онгоцны их биеийн үдээс хадаас зэргийг олох нь цөөнгүй байдаг аж.

1986 оны зун Керчины түүх археологийн музейн усан доогуур явагчид москвагийн "Энерги" клубийн аквалангистуудтай /аква -ус/ хамтран эдгээр газраар хайгуул хийжээ. Сонирхолтой олдвор ч цөөнгүй байж. Эндээс анх тэргүүн эртний грекийн усан онгоцны яггүй том занга олджээ. Хамгийн гайхалтай нь далайн ёроолд хоер мянга гаруй жил хэвтсэн төмөрлөг занга гадуураа маш нимгэн суудсаар хучигдсан, тэр нь rap хүрэнгүүт арилж цаанаас нь бор-саарал гадаргуу ил гарч ирсэн байна.

Учир нь хар тугалганы хортой исэл далайн янз бүрийн нялцгай биетэн, молюск, эмгэн хумс болон бусад жижиг амыдад тааламжтай биш, тэд тугалган эд юмс дээр суурьшин амьдрахаас зайлсхийдэг аж. Эртний грекууд усан онгоцныхоо хана хашлагыг ихэвчлэн тугалгаар үдэж хаддаг байсны учир энэ байжээ.